Alles over jouw voorruit

Je neemt er elke dag achter plaats. Je voorruit beschermt je tegen weer en wind – trouwens zijn eerste functie toen hij eind 19de eeuw werd uitgevonden –  en tegen mogelijk gevaarlijke inslagen. Maar wist je ook dat zijn belangrijkste revolutie dateert van begin jaren 1970, met de uitvinding van het gelaagd glas?

Voordien bestonden voorruiten slechts uit één glaslaag. Ze waren weliswaar versterkt en gehard, maar de minste impact – een steentje bijvoorbeeld – bij lage snelheid kon ze al doen barsten. Geloof je het niet? Bekijk dan eens deze video over voorruiten uit het RTBF-archief. (video enkel in het Frans).

Gelukkig hebben de fabrikanten de voorbije decennia grote vooruitgang geboekt …

Hoe wordt een voorruit gemaakt?

Vandaag zijn alle voorruiten gelukkig van gelaagd glas. Het principe is eenvoudig: twee glaslagen worden aan elkaar ‘geplakt’ met een kunststoflaag in polyvinylbutyral (PVB), die alles stevig samenhoudt. Daardoor zal de voorruit zelfs bij zware schok niet in duizend stukken uiteenspatten.

Er bestaan vandaag meerdere soorten voorruiten:

• Athermische voorruit: beschermt je tegen infraroodstralen en uv-stralen door ze te filteren. Dat gaat niet ten koste van de zichtbaarheid van de passagiers, maar doet de temperatuur in de auto wel flink dalen. Gevolg: meer comfort en minder airco, en dus hopelijk ook minder verbruik. Belangrijkste nadeel: het glas bevat een metalen film – vaak in zilver – die de ontvangstkwaliteit van je gps-antenne, je radarverklikker of zelfs een ontvanger voor elektronische tolbetaling vermindert. Vandaar dat er zich een ‘dode hoek’ vormt rond je achteruitkijkspiegel.

• Getinte voorruit: is bestemd om zonne-energie te absorberen en het rijcomfort te verhogen. Sommige bestuurders zouden graag meer privacy aan boord willen dankzij donkere autoruiten, maar de Wegcode is hierover zeer streng. Zo is het verboden om een extra film aan te brengen, ook niet in een heldere kleur. Wel mag je een zonneband plaatsen, op voorwaarde dat die niet reflecterend is. De ondergrens mag horizontaal maximaal tot aan de onderste lijn van je opengeklapte zonneklep reiken.

• Voorruit met automatische ontdooiing: is uitgerust met verwarmende metalen microfilamenten. Zo’n voorruit ontwasemt en/of ontdooit zeer snel. Doeltreffend, al zijn sommige bestuurders gevoelig voor de ‘vervormende’ effecten die ’s nachts kunnen optreden. Meer bepaald een soort lichte weerkaatsing door de (kop)lampen van andere wagens.

• Akoestische vooruit: er wordt hars aangebracht tussen de polyvinylbladen, om de trillingen te absorberen en het geluid te dempen.

De voorruit is niet alleen belangrijk voor de zichtbaarheid en de bescherming van de inzittenden, maar speelt ook een essentiële rol in andere domeinen:

• Design: gewelfd, gekleurd, excentrisch: vandaag is alles mogelijk dankzij het technologisch vernuft van de fabrikanten. De oppervlakte neemt voortdurend toe, zeker met de komst van de monovolumes en de SUV’s. Zo is het raamoppervlak van auto’s de voorbije tien jaar met 15% toegenomen en vertegenwoordigt de voorruit op zich tot 30% van de structurele integraliteit. Wel zijn er ‘grenzen aan de groei’. Zo lanceerde Opel in 2007 een voorruit die uitstak boven het hoofd van de passagiers vooraan. Deze ‘revolutie’ kende echter niet het verhoopte succes, en sindsdien is deze optie verdwenen uit de catalogus.

• Veiligheid: dankzij de recente research kan het beglaasde oppervlak in de auto niet alleen het koetswerk verstevigen, maar ook de structuur! Is er een beter voorbeeld om dit te illustreren dan de immense panoramische daken waarmee tal van gezinswagens vandaag zijn uitgerust, tot groot genoegen van de passagiers?

• Integratie van nieuwe technologieën: de head-up infodisplay op de voorruit. De camera’s en radars in de binnenspiegel. De regen- en lichtdetector. De nachtkijker, die via een infraroodcamera een beeld kan projecteren op de voorruit. Al die functies/instrumenten bestaan al, alleen vereisen ze een ‘gepersonaliseerde’ voorruit zonder de minste fabricagefout.

• CO2-uitstoot: niet zozeer voor de productie van de voorruit, maar omdat grote glasoppervlakken het gewicht aanzienlijk verhogen. Terwijl autofabrikanten net overtollige kilo’s willen vermijden, om het verbruik te verminderen. De voorbije tien jaar heeft men dankzij onderzoek het glas met 10% kunnen verdunnen, zonder ook maar iets aan stevigheid in te boeten.

Maar er staan nog tal van revolutionaire vernieuwingen op til!

• De lancering van nog dunner en sterker glas zal de auto’s van morgen nog milieuvriendelijker maken. Een frappant voorbeeld daarvan is het "Corning's Gorilla Glass": een type glas dat gebruikt wordt voor tablets en smartphones, maar ook voor de BMW i8. Een prachtig staaltje van creativiteit dat bovendien het verbruik doet dalen.

• De volgende vernieuwingen zullen onder meer komaf maken met het probleem van oogverblinding. Zoals momenteel al het geval is in sommige vliegtuigen, zal de ondoorzichtigheid (opaciteit) van het glas kunnen worden aangepast aan het zonlicht. Beter nog: volgens sommigen zal het mogelijk worden om sensoren in te bouwen die de zon kunnen lokaliseren. Op die manier zouden sommige delen van de voorruit automatisch verduisterd kunnen worden zonder het zicht van de bestuurder te belemmeren.

• De voorruit zal ook een belangrijke rol spelen bij de verkeersveiligheid, met de zogenaamde versterkte realiteit (‘augmented reality’). Geïntegreerd nachtzicht, informatie over de toestand van de weg, bewegwijzering, weers- en verkeersinformatie … Dat alles niet langer geprojecteerd op het glasoppervlak, maar rechtstreeks ingebouwd, als bij het aanraakscherm van een computer. Toch zal je nog wat geduld moeten oefenen: de technologie bestaat al, maar zal pas over enkele jaren op de markt komen. Een kostenkwestie die zowel te maken heeft met de fabricatie als met de herstelling of vervanging …

En de ruitenwissers?

De ruitenwissers: een accessoire dat de voorbije decennia nagenoeg onveranderd is gebleven! Zullen ze verdwijnen? Niets is minder zeker. Vandaag is immers nog geen enkele waterafstotende behandeling doeltreffend genoeg om te kunnen worden toegepast in een wagen. Noch via speciaal glas, noch dankzij een speciaal product. Toch is er enige hoop. Zo werkt de beroemde autoconstructeur McLaren momenteel aan een systeem met hoogfrequente geluidsgolven om regendruppels af te stoten en ruitenwissers te vervangen… Wordt vervolgd!