Hoe lang gaat de batterij van een e-bike mee?

Net als de batterij in je smartphone verslijt ook de accu in je e-bike. Hoe lang gaat een batterij mee, en wat kan je doen als ze versleten is?

Waarom veroudert een batterij?

Een herlaadbare batterij zet chemische energie om in elektrische energie en omgekeerd, zoals uitgelegd in dit artikel. Naarmate dit proces herhaald wordt, wordt het minder efficiënt. Daardoor kan de batterij na verloop van tijd niet meer tot de oorspronkelijke maximale capaciteit opgeladen worden. In plaats van de 500 wattuur (Wh) aan het begin, levert de batterij na verloop van tijd bijvoorbeeld maximaal 450 Wh.

Vaak gebruikt men de term gezondheidstatus (state of health of SOH). Deze SOH is niets anders dan de verhouding tussen de overblijvende reële capaciteit en de oorspronkelijke capaciteit. In ons voorbeeld: 450/500 Wh geeft een SOH van 90%.

Waar vind je de SOH?

Op een smartphone kan je de SOH vaak aflezen in de instellingen. Bij een e-bike is dat iets ingewikkelder. Je fietshandelaar kan de SOH-waarde uitlezen met een speciaal diagnoseapparaat (van Bosch, Shimano en Brose). Sommige oudere Japanse modellen, zoals die van Panasonic of Yamaha, kunnen de resterende capaciteit weergeven op de accu zelf. De meest complexe, maar ook meest nauwkeurige methode is een gecontroleerde ontlading, waarbij een extern meetapparaat meet hoeveel energie de batterij nog levert.

Kan je die veroudering van de batterij voorkomen?

Veroudering treedt vooral op door het herhaald ontladen en weer opladen. Telkens als een accu volledig opgeladen en ontladen wordt, spreken we van een volle laadcyclus. Hoe meer laadcycli de batterij doormaakt, hoe slechter de SOH zal zijn. Bosch geeft aan dat hun batterijen 500 laadcycli moeten aankunnen.

Daarnaast veroudert een batterij (minimaal) zonder dat je ze oplaadt of ontlaadt. Vanaf het moment dat de batterij geproduceerd wordt, kan de energie-inhoud van de e-bike-batterij elke maand tot 0,5% afnemen, zelfs als er in die periode geen laad- of ontlaadproces is. Je kan de veroudering dus nooit helemaal vermijden, maar wel vertragen. In dit artikel lees je daar meer over.

Wat zijn de gevolgen van veroudering?

Een lagere capaciteit betekent een lagere autonomie. Bij een SOH van 90% zal je nog maar 90% van de oorspronkelijke afstand kunnen afleggen met een volle batterij. Je zal ze dus sneller moeten opladen … waardoor ze nog sneller veroudert.

Als je uitgaat van 500 laadcycli, en je aanvankelijk met een volle batterij 80 km kan afleggen, zou je kunnen denken dat je met een batterij makkelijk 40.000 km (500 x 80) kan afleggen voor ze aan vervanging toe is. Maar doordat de autonomie samen met de SOH daalt, zal dat in de praktijk minder zijn. En eenmaal de batterij niet meer voldoende oplaadt voor de afstanden die jij ermee wil doen, is ze aan vervanging toe.

Hoe kan je een batterij vervangen?

Als de capaciteit van je accu te sterk gedaald is, heb je drie opties: een nieuwe accu van de originele fabrikant kopen; een alternatieve accu van een ander merk kopen; of de accu laten opknappen (refurbishen).

De beste keuze is een originele vervangbatterij van de fabrikant. Je bent dan zeker dat de accu beantwoordt aan de huidige normen en veilig zal werken in jouw e-bike. Het kan wel een probleem zijn om de juiste accu te vinden. Volgens een onderzoek van onze Duitse zusterorganisatie ADAC is het niet bij elke fabrikant duidelijk hoe lang een bepaald type batterij op de markt blijft. Bij Bosch is dat in principe tot zes jaar nadat ze een bepaald model niet meer maken, bij andere batterijmerken slechts één of twee jaar.

Als de originele fabrikant een bepaald type batterij niet langer maakt, kan je voor sommige populaire merken ook een compatibele accu van een ander merk kopen. Dergelijke alternatieven zijn niet noodzakelijk slechter dan originele accu's. Maar voor de leek is het erg moeilijk te beoordelen of de producten in kwestie goed gemaakt en veilig zijn.

De derde optie is een accu laten 'refurbishen'. Daarbij worden de versleten batterijcellen vervangen door nieuwe. Dit dient met verstand van zaken te gebeuren. Alle cellen worden idealiter vervangen door nieuwe cellen uit dezelfde productie (te herkennen aan een doorlopend serienummer). Dat is de enige manier om ervoor te zorgen dat de geïnstalleerde cellen identieke elektrische eigenschappen hebben. Er bestaan helaas nog geen normen om de kwaliteit van gerefurbishte batterijen te garanderen, terwijl nieuwe batterijen wel uitgebreide certificeringsprocedures doorlopen (lekdichtheidstest, kortsluittest enzovoort). Als consument kan je met andere woorden onmogelijk inschatten of een accu wel goed hersteld werd.

Hoe zit het met de garantie?

Net als bij andere producten geldt ook voor e-bike-accu's de wettelijke garantie van twee jaar. Dat is erg kort in verhouding tot de verwachte levensduur van een fiets. Ter vergelijking: bij elektrische auto's zijn garantietermijnen tot acht jaar of 160.000 km technisch mogelijk. Fabrikanten van e-bikes gaan meestal niet verder dan de wettelijke vereiste van twee jaar.

Bosch garandeert dat de accu binnen de garantieperiode minimaal 60% van de oorspronkelijke capaciteit behoudt voor 400 Wh, 500 Wh en 625 Wh accu's, en 70% van de oorspronkelijke capaciteit voor 300 Wh accu's. Die garantieperiode eindigt ofwel 24 maanden na aankoop door de klant, 48 maanden na de fabricagedatum van de batterij of na 500 volledige laadcycli - afhankelijk van wat zich het eerst voordoet.

Problemen met je (elektrische) fiets?

De pechverhelping Touring Bike dekt jouw fiets in België en 100 kilometer buiten onze landsgrenzen, of zelfs bij je thuis! Als we jouw (elektrische) fiets niet ter plaatse kunnen repareren, brengen wij hem naar de hersteller en krijg jij een vervangfiets.