Reizen in coronatijden: rush op motorhomes

De zomer is al flink gevorderd, maar de overweldigende belangstelling voor motorhomes is nog altijd niet afgenomen. Daar heeft het coronavirus natuurlijk alles mee te maken. Een motorhome is immers ideaal om eropuit te trekken en toch alle afstandsregels na te leven. Maar eigenlijk is zo’n zwerfwagen vooral een manier om in het leven te staan. Misschien ook iets voor jou?


Zullen we het eerst eens over de naam hebben? Terwijl je in Vlaanderen nog wel eens mobilhome hoort, is motorhome de algemene Nederlandse term. Onze noorderburen zoeken verre oorden op met een camper, kampeerauto of zwerfwagen en Franstaligen zijn trots op hun camping-car. Wij houden het echter op ‘motorhome’.


Het succes van dit vakantiehuis op wielen gaat al een tijdje in stijgende lijn. Volgens Febiac werden er 10 jaar geleden jaarlijks zo’n 2.500 nieuwe motorhomes verkocht, nu bijna 5.000. Didier Verriest, algemeen secretaris van de Internationale Federatie van Motorhomeclubs, zegt dat er in 2019 in totaal meer dan 12.000 motorhomes – nieuw en tweedehands samen – werden ingeschreven. En toen kwamen COVID-19 en de lockdown en steeg de vraag exponentieel. De grafiek van de laatste maanden laat een toename met bijna factor 10 zien!

Gebeten door het motorhomevirus

Laten we even geen rekening houden met de huidige, uitzonderlijke situatie en eens nagaan wat een automobilist motiveert om een motorhome aan te schaffen. Tijdens ons onderzoek kwamen we in contact met Olivier Ballez, advocaat en fervente motorhomegebruiker. Zijn argumenten klinken vertrouwd: ‘Mijn vader had begin jaren 70 al een motorhome. Wij doorkruisten Europa en bezochten zelfs Noord-Afrika en de vlaktes van Anatolië.’

‘Hoe ik aan die zwerftochten terugdenk? Je ontdekt hoe andere mensen leven, gaat echte relaties aan en het belangrijkste: je reist in totale vrijheid. Sindsdien heb ik vijf motorhomes gehad, met als hoogtepunt een kanjer van 8 meter lang en 2,5 meter breed! Een motorhome is een manier om in het leven te staan, maar je hebt er ook ervaring voor nodig en je moet er wat voor over hebben.’ Maar daarover verderop meer.

Van klein tot groot

‘Motorhome’ is een verzamelwoord voor allerlei soorten voertuigen, van heel basic tot luxueus. De kleinste motorhomes zijn aangepaste bestelwagens, meestal voor twee volwassenen, alleen of met (jonge) kinderen. Een uitklapbaar hefdak is mooi meegenomen. Ze zijn minder duur en vooral handig om te besturen en te parkeren.


Een trapje hoger staan de motorhomes die weliswaar vertrekken van het onderstel van een bestelwagen, maar opgebouwd worden door gespecialiseerde bedrijven als Adria of Hymer. Door hun redelijke afmetingen vallen ze in de smaak bij de grootste groep gebruikers. Niet onbelangrijk: de aankoop- of huurprijs van zo’n motorhome blijft redelijk.


Bij de topmodellen – een integraal of semi-integraal met een volledig in het onderstel geïntegreerde carrosserie – gaan de prijzen al snel de hoogte in. Voor de meest luxueuze tel je zelfs 300.000 euro neer.

Kopen of huren?

Droom je ervan om aan het stuur van je motorhome de wereld te verkennen? Dan rijst de vraag: hoe begin je eraan? Volgens Didier Verriest storten te veel mensen zich halsoverkop in dit avontuur. ‘Het is inderdaad heerlijk om in alle vrijheid te reizen, maar je moet ook met veel dingen rekening houden: waar tanken, welk onderhoud, waar parkeren, welke reglementeringen en verplichtingen, … Dit zou veel mensen kunnen afschrikken.’ Net als Olivier vindt ook Didier het een goed idee om eerst eens een motorhome te huren, voor een weekend of – nog beter – een hele week. Je zal dan snel merken of deze reisformule je ligt.


Als je er een goed gevoel aan overhoudt, ben je klaar voor de volgende stap. Dat hoeft geen aankoop te zijn. Want een motorhome is duur, ook tweedehands, en je moet hem bovendien onderhouden en een aantal bijhorende kosten betalen. Denk dus twee keer na vóór je je portefeuille bovenhaalt.


Als je er jaarlijks maar één of twee weken opuit trekt, is huren beter dan veel geld investeren in het voertuig. Om je een idee te geven: een klein model (voor 2 tot 4 personen) huur je in het laagseizoen voor 500 euro per week, terwijl je in het hoogseizoen 1.500 euro betaalt voor een goed uitgerust model.


Er zijn tegenwoordig ook bedrijven die oldtimers verhuren, type VW T2, helemaal gemoderniseerd en ingericht. Zo krijgt je trip naar verre oorden meteen een nostalgisch kantje.

Nieuw of tweedehands?

Ben je zeker van je zaak en ga je voor een aankoop? Dan luidt de volgende vraag: nieuw of tweedehands? Alles hangt af van je budget. Didier Verriest zegt dat je al een fatsoenlijk voertuig vindt vanaf 25.000 euro. ‘Zeker als je een handige doe-het-zelver bent en op voorwaarde dat je je laat bijstaan door iemand die verstand heeft van auto’s, zodat je geen kat in een zak koopt.’


Als je op zoek bent naar een recente motorhome met niet te veel kilometers op de teller en de waarborg van een professionele handelaar, moet je eerder uitgaan van 40.000 euro. Diverse factoren beïnvloeden de prijs, zoals bij een gewone auto: leeftijd, kilometerstand, uitrusting/opties, eventuele waarborgen, ...


Olivier, al van in zijn jeugd een motorhomefan, benadrukt hoe belangrijk het mechanische gedeelte is: ‘Eventuele problemen bij een tweedehands motorhome zijn meestal te wijten aan een gebrekkig onderhoud door de vorige eigenaar. Controleer dus grondig de motor en de afdichting.’


Tweedehands is voordeliger, maar een nieuw voertuig van dit type heb je ook al voor pakweg 50.000 euro. Een koper in deze sector moet over een budget van 50.000 tot 75.000 euro beschikken. Hou ook rekening met de onderhoudskosten, zeker als het om een tweedehands voertuig gaat. Een motorhome heeft net als een auto meestal om de 15.000 km of elk jaar een onderhoud nodig (olie verversen, filters enzovoort).

Regels en verplichtingen vóór je vertrekt

Ben je de trotse (nieuwe) eigenaar van een motorhome? Dan wil je meteen kilometers beginnen malen. Maar wacht … eerst moet je nog een paar dingen in orde brengen. Om te beginnen (en voor je tot aanschaf overgaat): welk rijbewijs heb je nodig? Een rijbewijs B volstaat voor de meeste kleine en middelgrote motorhomes, zolang ze maar minder dan 3,5 ton wegen. Boven dit gewicht (een essentieel criterium, waarover verderop meer) heb je een vrachtwagenrijbewijs type C of CE nodig. Je mag dan ook nog een aanhangwagen trekken.


Een verzekering is natuurlijk ook verplicht, en die is gelukkig minder duur dan voor een auto. Reken op 800 tot 1.000 euro/jaar voor een omniumdekking van een voertuig met een waarde van 50.000 euro. Vraag zeker offertes aan meerdere maatschappijen en check hoe uitgebreid de dekking is (voor welke extra uitrusting bijvoorbeeld). Vaak krijg je een voordeliger tarief als je je auto én je motorhome bij dezelfde maatschappij verzekert. De premie gaat ook naar beneden als je weinig rijdt, bijvoorbeeld enkel in de zomer en maximaal 30 dagen per jaar. Vergelijken is dus de boodschap!


Over de belastingen valt niet veel te melden. Je hoeft geen BIV te betalen (belasting op de inverkeerstelling). De jaarlijkse verkeersbelasting bedraagt 132 euro voor motorhomes tot 3,5 ton, 145 euro tot 8 ton en 185 euro tot 11 ton. En je moet ook één keer per jaar langs de technische controle passeren. Dat kost je 36,80 euro (< 3,5 ton) of 58,20 euro (> 3,5 ton).

Je grootste vijand: het gewicht

Iedereen die we voor dit dossier gesproken hebben, benadrukt hoe belangrijk dit criterium is. Daarom wordt een motorhome bij een technische controle altijd op de weegschaal gereden. Het inschrijvingsbewijs vermeldt de maximaal toegelaten massa (of MTM). Het betreft het toegelaten gewicht inclusief de bestuurder en een volle brandstof- en watertank.


Je moet hier goed mee uitkijken, zegt Olivier Ballez: ‘Veel dealers schrijven hun voertuig in zonder accessoires. Soms weegt het dan al meer dan 3.200 kg. Als je na een jaar je motorhome aanbiedt voor technische controle, deze keer mét de ingebouwde accessoires, loop je het risico dat hij meer dan 3,5 ton weegt.’


Er loert in dit verband nog een ander gevaar, weet Didier Verriest: ‘Stel, je vertrekt op vakantie met heel het gezin, inclusief bagage, fietsen enzovoort. Welnu, ik heb al dikwijls vakantiegangers met een motorhome gezien die bij een grensovergang of op een snelwegparking verplicht ­worden om hun voertuig uit te laden tot het niet langer zwaarder is dan toegelaten.’

Een nieuwe motorhome moet technisch gekeurd worden vóór hij in het verkeer wordt gebracht. Daarna rij je er elk jaar mee naar de controle. Vraag daarom altijd aan de verkoper om het aantal toegelaten passagiers te vermelden in de verkoopovereenkomst.


In dit verband vind je op onze blog tests en allerlei tips van onze Duitse ADAC-collega’s. Hun vergelijking van 15 motorhomes uit alle categorieën leverde verrassende resultaten op. Sommige blijken al te zwaar nog vóór ze bij de dealer buitenrijden, als je rekening houdt met een gezin van vier personen en hun bagage. Verlies het gewicht dus niet uit het oog, want er wordt vaak op gecontroleerd en de boetes zijn niet mals. In Duitsland bijvoorbeeld betaal je 235 euro, maar in Italië is dat 1.734 euro en in Oostenrijk zelfs 5.000 euro. In Frankrijk kom je er met 135 euro vanaf. Bovendien ben je verplicht om het overtollige gewicht ter plaatse uit te laden.

En dan nu: rijden maar!

Is je motorhome in orde? Dan wil je natuurlijk meteen wegrijden, de wijde wereld tegemoet … Maar ook onderweg mag je enkele regels niet uit het oog verliezen. Zo zijn er in veel Europese steden (bij ons in Brussel, Gent en Antwerpen) lage-emissiezones (LEZ), waar oudere voertuigen niet mogen rijden. Het verbod geldt vooral voor dieselvoertuigen, en motorhomes zijn meestal diesels.


Check ook de tol die je betaalt of de vignetten die je moet kopen voor snelwegen en ferry’s. De tarieven voor een motorhome liggen altijd hoger dan voor een gewone auto. Het brandstofverbruik hangt af van het totaalgewicht van je voertuig, je traject (vlak of bergachtig) en natuurlijk ook je rijstijl. Reken op zo’n 8 liter/100 km voor een kleine motorhome tot 14 à 15 liter voor een grote.

Opletten voor snelheidsbeperkingen

Voor een doorsnee motorhome gelden dezelfde snelheidsbeperkingen als voor personenauto’s: 50 km/u in de bebouwde kom, 90 km/u op gewone wegen buiten de bebouwde kom (70 km/u in Vlaanderen) en 120 km/u op autosnelwegen. Maar motorhomes met een MTM van meer dan 3,5 ton mogen niet sneller rijden dan 90 km/u op snelwegen en wegen met twee rijstroken per rijrichting.


In het buitenland gelden vaak lagere snelheidsbeperkingen voor motorhomes, zelfs als ze minder dan 3,5 ton wegen. In Spanje bijvoorbeeld mag je op autosnelwegen maar 100 km/u rijden met een motorhome (90 indien > 3,5 ton), terwijl auto's er 120 km/u mogen. Ook in Finland is dat 100 km/u voor een ‘lichte’ motorhome en 80 km/u indien > 3,5 ton.

Parkeren en overnachten: altijd op een camping?

Voor het parkeren gelden dezelfde regels als voor gewone auto’s. Het mag dus overal waar het niet verboden is en zonder tijdsbeperking. Je mag met een motorhome ook parkeren op plaatsen aangeduid met een bord E9a (blauw bord met enkel de witte letter P) of E9h (hetzelfde bord met de afbeelding van een motorhome). Maar het mag niet op plekken die voorbehouden zijn voor andere voertuigcategorieën (zoals aangegeven door de verkeersborden E9b, E9c of E9d bijvoorbeeld).

Het verkeersreglement verbiedt je niet om de nacht door te brengen in een reglementair geparkeerde motorhome, maar het gemeentereglement soms wel. Om zeker te zijn neem je beter vooraf contact op met de lokale politie of ga je even kijken op de website van de gemeente waar je de nacht wil doorbrengen.

In het buitenland ben je best nog voorzichtiger. Didier Verriest: ‘Er komen steeds meer lokale verbodsregels: je mag niet blijven staan aan een strand, in het stadscentrum, aan een toeristische trekpleister, … Je moet dus tegen een ontgoocheling kunnen.’ Olivier benadrukt dat hij zoveel mogelijk vermijdt om te overnachten op een halteplaats ‘met te veel regeltjes’. Anderzijds is het maar normaal dat je respect opbrengt: ‘Voor de andere kampeerders en vooral voor de natuur. Het is natuurlijk ondenkbaar dat je de wc ergens in een bos zou leegmaken.’


Sommige mensen geven de voorkeur aan de comfortabele omgeving van een camping of een pleisterplek speciaal voor motorhomes. Zij vinden op het internet een bijna oneindig aanbod, van wisselende kwaliteit en in uiteenlopende prijsklassen, met sterke variaties tussen de seizoenen.

Opendeurdagen in het verschiet

Nog een laatste opmerking: tijdens het maken van deze reportage wist de directie van Ideal Caravans (importeur van de merken Hobby en Fendt) ons te vertellen dat de Belgian Caravan-Camping and Motorhome Association (BCCMA) een nationale campagne van opendeurdagen in de sector voorbereidt. De beurs Mobicar voor motorhomes is dit jaar immers afgelast wegens het coronavirus. De opendeurdagen zijn gepland voor de week van 24 oktober tot 1 november 2020.