Wat is de beste fietshelm?

Een fietshelm beschermt je hoofd tegen de gevolgen van een val. Maar hoe kies je een fietshelm, en wat is de beste keuze? Samen met onze collega's van ADAC testten we 14 helmen voor volwassenen.

Vorig jaar is het aantal fietsers op onze wegen spectaculair gestegen. Er werd meer recreatief gefietst, maar ook voor woon-werkverkeer won de fiets aan populariteit. De eerste cijfers voor 2021 liggen in dezelfde lijn.

Wie vandaag een fiets koopt, kiest in meer dan de helft van de gevallen voor een elektrisch exemplaar. Met name senioren gebruiken vaker een elektrische fiets. Die stelt hen in staat om langere tochten te maken.

De keerzijde van de populariteit van de e-bike is een stijging van het aantal ongevallen met gewonden. De hogere snelheid van een e-bike betekent immers een hoger risico op (zware) verwondingen. En daarbij gaat het niet alleen om aanrijdingen: een derde van de ongevallen met oudere fietsers zijn valpartijen waarbij geen andere weggebruiker betrokken is, vaak bij het op- of afstappen. Dergelijke ‘eenzijdige’ ongevallen, zonder tegenpartij, worden echter slechts zelden door de politie geregistreerd; het werkelijke aantal ligt dus wellicht nog hoger.

Een fietshelm beschermt

Tal van studies bewijzen dat een helm jou beschermt tegen de gevolgen van een ongeval. Het risico op een ernstig hoofdletsel vermindert met 60% wanneer een fietser een helm draagt. En 37% van de dodelijke slachtoffers die geen fietshelm droegen, hadden wellicht nog geleefd als ze een fietshelm hadden gedragen.

Voor een gewone fiets en een normale elektrische fiets (trapondersteuning tot 25 km/u) is het dragen van een helm niet verplicht. Maar voor speed pedelecs, die tot 45 km/u halen, is dat wel het geval. Een fietshelm voor speed pedelecs moet voldoen aan de norm EN1078, met de bijkomende voorwaarde dat de slapen en het achterhoofd beschermd moeten zijn. Ook een motorhelm is toegelaten.

Touring pleit al lang voor een verplichte helmdracht voor kinderen tot 14 jaar. Oudere fietsers moeten voor zichzelf uitmaken of ze een helm dragen of niet. De helft van de Belgische fietsers doet dat trouwens regelmatig, blijkt uit de mobiliteitsenquête van AG Insurance en Touring uit 2019. Bij kinderen is dat zelfs nog iets meer: 6 op de 10 geïnterviewden verklaren dat hun kinderen altijd een fietshelm dragen.

Welke fietshelm kiezen?

Een fietshelm zou je eigenlijk nooit mogen kopen zonder hem eens te proberen, zodat je zeker bent dat hij perfect past. In een goede fietshandel heb je de keuze uit tientallen helmen en vind je zeker een geschikt exemplaar. Voor woon-werkverkeer kies je best een zogenaamde 'urban' of 'city' helm. Die zijn wat boller en minder aerodynamisch dan een racehelm, maar wel eleganter. Gaten in de helm zorgen voor de nodige ventilatie.

Om de best mogelijke zichtbaarheid te garanderen, is de helm idealiter uitgerust met actieve ledverlichting. Daarnaast moet hij ook passieve veiligheidsuitrusting hebben, in de vorm van reflecterende elementen op de gehele helmschaal en in de kinband. Een helm met lichte kleuren (wit of geel bijvoorbeeld) is beter zichtbaar, zowel overdag als 's nachts.

Na een val moet je de helm vervangen, ook al is er op het eerste gezicht niks mis mee. Er kan immers onzichtbare schade zijn die de schokdempende werking geheel of gedeeltelijk aantast. Tip: heb je een ongevallenverzekering voor je fiets, ga dan na of een nieuwe helm terugbetaald wordt.

Veiliger met MIPS in je fietshelm

Steeds meer fietshelmen zijn uitgerust met MIPS (Multi-Directional Impact Protection System). Dat biedt een betere bescherming dan een gewone helm. Een klassieke helm is ontworpen om je te beschermen tegen een directe impact, een val in een rechte lijn van boven naar beneden bijvoorbeeld.

Bij fietsongevallen zijn de krachten die op je hoofd inwerken vaak complexer: je valt naar beneden, maar door de snelheid beweeg je tegelijk ook naar voor. Om die verschillende krachten te absorberen, bestaat een MIPS-helm uit twee delen. De buitenste schaal vangt de directe klap op. De binnenste schaal kan ongeveer 1,5 centimeter bewegen ten opzichte van de buitenste. Daardoor bieden helmen met MIPS een betere bescherming tegen hersenschade.

Hoe test je een fietshelm?

Samen met onze Duitse collega's van ADAC hebben we 14 Urban/City fietshelmen getest. Van elk model werden 13 exemplaren aangekocht die in verschillende testlabo's onderzocht werden. We letten daarbij op verschillende aspecten.

Ongevalbescherming: Elke helm wordt op verschillende manieren getest. We doen een klassieke valproef waarbij de helm loodrecht naar beneden van (snelheid: 5,42 meter per seconde) en een valproef waarbij de helm in een hoek van 45 graden op de grond valt (snelheid: 6 m/s). Deze laatste is een betere simulatie van de complexe krachten bij fietsongeval. We testen ook of de helm goed blijft zitten als er krachten op inwerken

Comfort: Vijf proefpersonen beoordelen hoe makkelijk de helm af te stellen is aan de maat en vorm van je hoofd, hoe gemakkelijk de kinriem sluit en opent, en hoe comfortabel hij zit tijdens het fietsen (ook als je een bril of zonnebril draagt). Een expert beoordeelt de gebruiksaanwijzing.

Materiaal: We testen enerzijds de hittebestendigheid: we gaan na of er verkleuring of vervorming optreedt als de helm langdurig aan warmte wordt blootgesteld. Daarnaast testen we ook de chemische veiligheid: alle delen die met de huid in contact komen, worden getest op de aanwezigheid van schadelijke chemische stoffen.

14 fietshelmen getest

Uvex City i-vo MIPS

Score: goed; 297 gram; € 120

Deze Uvex-helm behaalde in onze test de hoogste totaalscore. De 297 gram zware fietshelm met MIPS-technologie is comfortabel, gemakkelijk verstelbaar en goed geventileerd. Bovendien scoort hij het op één na beste resultaat voor ongevallenbescherming. Enig minpunt is de kinriem, die niet helemaal goed blijft zitten. Daardoor kan de helm in sommige gevallen naar achter schuiven. De ledverlichting aan de achterzijde en de reflectoren op de helm en de riemen zorgen voor een goede zichtbaarheid.

Alpina Haga LED

Score: goed; 298 gram; € 160

De 298 gram zware Alpina is een van de duurste fietshelmen in onze test, maar biedt een goede bescherming tegen ongevallen en krijgt een prima score voor verstelbaarheid en comfort. Als bijzonderheid bevat deze helm tientallen ledlichtjes: wit aan de voorkant, rood aan de achterzijde. Achteraan staat nog een extra ledlicht. Ook hier is de kinriem het enige minpunt.

Nutcase Vio Commute MIPS LED

Score: goed; 459 gram; € 160

Met een gewicht van 459 gram is deze Nutcase-fietshelm met MIPS-technologie het zwaarste model in de test, wat te wijten is aan de constructie met twee helmschalen die aan elkaar gelijmd zijn. Deze hechting kwam in de hittetest (op 75 graden) los, maar was na een afkoelperiode weer even stevig. Een pluspunt is de uitgebreide ledverlichting met een witte led-unit aan de voorkant en lichtstrips aan de zijkant (oranje) en achterkant (rood), die via een herlaadbare batterij van energie voorzien worden. Door de hoge vorm is de bescherming minder goed dan die van de Uvex en de Alpina.

Specialized Align II

Score: goed; 360 gram; € 60

Deze compacte fietshelm met MIPS-technologie weegt 360 gram en biedt goede ongevalbescherming en een zeer goed draagcomfort voor relatief weinig geld. De minpunten zijn de minder goede zichtbaarheid in het donker en een wat nukkige sluiting op de kinriem.

Bell Trace MIPS

Score: goed; 366 gram; € 85

De fietshelm van Bell scoort goed op het vlak van bruikbaarheid en comfort, onder meer dankzij een verstelbare zonneklep en goede ventilatie. Op het vlak van ongevalbescherming scoort hij minder, en ondanks de in-mold constructie is hij met 366 gram redelijk zwaar. In de hittetest merkten we een lichte vervorming in de EPS-schaal. De riempjes zijn lastig verstelbaar.

Casco Cuda2

Score: goed; 324 gram; € 120

Bij de Cuda2-fietshelm van Casco kan je de zichtbaarheid verbeteren door reflecterende banden in verschillende kleuren aan de zijkant te bevestigen; één band is al bij de levering inbegrepen. De ventilatie is zeer goed en de zonneklep is verstelbaar. De bescherming tegen hoofdletsel en de veiligheid tegen afglijden scoren niet meer dan voldoende. Bovendien is de helm minder comfortabel als je een sportbril draagt.

Cratoni Velo-X

Score: goed; 289 gram; € 80

De lichtste fietshelm in de test komt van Cratoni: slechts 289 gram. Hij vertoont echter zwakke punten op het gebied van bescherming tegen ongevallen (herkenbaarheid in het donker, sterkte van de kinband en beveiliging tegen afglijden). In de comforttests wist de Cratoni echter uitstekend te scoren, onder meer dankzij een zeer goede pasvorm en ventilatie.

Fischer Urban Plus

Score: goed; 321 gram; € 45

Ondanks zijn lage prijs behaalde de Fischer-fietshelm de beste score in de ongevalbeschermingstest. Wat ook opvalt, is het lage gewicht en de zeer goede zichtbaarheid in het donker, dankzij krachtige reflectoren en een ledachterlicht. Maar de sterkte van de kinband scoort slechts ‘voldoende’ en de helm is niet goed aanpasbaar. Als je de hoofdband strakker maakt, schuift de onhandige knop zelfs onder de helm. De EPS-vulling vervormt in de hittetest.

Lazer Compact DLX

Score: voldoende; 333 gram; € 50

De goedkope fietshelm van Lazer scoort voldoende op het gebied van bescherming tegen ongevallen, net als op de tests voor instelbaarheid en comfort. Het draaiwieltje om de helm aan te passen draait stroef en de sluiting gaat lastig open, maar de ventilatie is goed. De zichtbaarheid in het donker is net voldoende; de helm is ook verkrijgbaar in lichte kleuren die beter opvallen.

Scott IL-Doppio Plus MIPS

Score: voldoende; 350 gram; € 120

De Scott-fietshelm heeft een perfecte pasvorm en is daardoor erg comfortabel om te dragen, al is zijn gewicht met 350 gram aan de hoge kant. De bescherming tegen hoofdletsels is net zo goed als de stevigheid van de kinband. Wel scoort de helm minder goed in de andere tests voor bescherming tegen ongevallen. De heldere ledlichtstrip aan de achterkant wordt gevoed door een oplaadbare batterij die wordt opgeladen via een usb-poort.

Abus Urban-I 3.0 MIPS

Score: voldoende; 340 gram; € 120

Deze fietshelm van Abus is comfortabel om te dragen en kan eenvoudig aangepast worden aan het hoofd van de fietser. Er zijn echter een paar zwakke punten op het gebied van ongevallenbeveiliging, waardoor de Abus slechts de algemene beoordeling ‘voldoende’ behaalde. Hij biedt maar net voldoende bescherming en het risico op afglijden is hoger. Het gewicht is aan de hoge kant en de helm is niet goedkoop.

Giro Register MIPS / Vasona MIPS

Score: voldoende; 299 gram; € 85

De Giro-fietshelm is samen met de modellen van Uvex en Cratoni het makkelijkst instelbaar. Helaas scoort de helm zwak in termen van bescherming tegen ongevallen. Als het gaat om bescherming tegen hoofdletsels, bescherming tegen afglijden en de sterkte van de kinband is de score maar net een voldoende, en ook de zichtbaarheid in het donker kan beter. Al wordt die zichtbaarheid wel beter als je een licht gekleurd model kiest.

POC Omne Air Spin

Score: voldoende; 309 gram; € 160

De POC-fietshelm is niet uitgerust met reflectoren of ledverlichting en is daardoor slecht zichtbaar in het donker. Omdat ook de bescherming tegen hoofdletsel hoogstens voldoende is, scoort de helm slecht, ondanks een goede score voor de sterkte van de kinriem en de beveiliging tegen afglijden. Eveneens positief is het comfortabele draagcomfort.

B'Twin City 500 Bowl

Score: voldoende; 458 gram; € 35

Deze fietshelm van B'Twin eindigt in onze test op de laatste plaats. Het is de op één na zwaarste (458 gram), en in combinatie met de diepe vorm zorgt dat voor een laag comfort. Op het vlak van ongevalbescherming is de score niet meer dan voldoende, ook al zijn de stevigheid van de kinriem en de beveiliging tegen afglijden wel goed.

Pech, lekke band, ongeval of vandalisme?

Met Touring Bike geraak je altijd weer thuis. Elektrische of gewone fiets, het maakt niet uit. En zelfs als je fiets het laat afweten nog voor je thuis vertrekt, kan je beroep doen op onze unieke fietsbijstand.