De discussie over de mogelijke invoering van een slimme kilometerheffing, het zogenaamde rekeningrijden is volop aan de gang in Vlaanderen. Mobiliteitsorganisatie Touring wilde graag weten wat voor draagvlak er bestaat bij de weggebruiker voor dit systeem en organiseerde een onderzoek*.
Enkel de doelstelling ‘verminderen van de congestie’ diende als basis voor de vraagstelling. Andere doelstellingen werden niet voorgelegd. 40% van de meer dan 3.500 ondervraagden zijn ronduit tegen, terwijl 7% voorstander is zonder voorwaarden. 50% is voorstander op voorwaarde dat andere taksen zoals verkeerstaks en taks op in verkeer stelling wegvallen of dat de accijnzen op brandstof verminderen.
Voor Touring is het duidelijk dat er nog wat werk aan de winkel is voor het creëren van een echt draagvlak voor een kilometerheffing. De cijfers hierboven worden gerelativeerd door de andere antwoorden op de enquêtevragen:
- Volgens 46% is dit systeem immers niet minder dan een bijkomende belasting
- 37% zegt zelfs dat het geen oplossing zal bieden voor het verminderen van de files
- Slechts 14% is ervan overtuigd dat dit wél zal lukken
- Bovendien is niet minder dan 83% van oordeel dat het systeem federaal moet worden ingevoerd en niet gewestelijk. Dat is voor België dus een probleem, aangezien Wallonië er niet van wil weten en Brussel een onzekerheid is.
Interessant is, volgens Touring, te weten wat de mensen zouden doen wanneer het systeem wordt ingevoerd. Zal het daadwerkelijk sturend zijn voor het verplaatsingsgedrag? En hoe vermijden we de spitsfiles?
- 47% of bijna de helft zegt te zullen moeten betalen omdat ze hun autoverplaatsing als noodzakelijk bestempelen
- 23% zou andere, ‘goedkopere’ wegen opzoeken
- 12% zou zich op een ander ‘goedkoper’ moment verplaatsen
- 12% zou minder met de auto rijden
- 11% zou zich op een andere manier verplaatsen dan de auto
- Positief is het feit dat toch 27% nu al zegt de files te vermijden door zich op een andere manier te verplaatsen dan met de auto en 16% door thuis te werken.
Hieruit blijkt dat er een, zij het lichte, verschuiving zou plaatsvinden in de manier waarop mensen zich verplaatsen, aldus Touring. “Blijkbaar hebben sommige mensen toch ook alternatieven ter beschikking om weg te blijven van de spitsfiles en dat moet ons hoopvol stemmen”. Deze enquête toont aan dat er opportuniteiten zijn en dat er nog veel onwetendheid is bij de weggebruiker, aldus Touring. “Daarom is het belangrijk dat er vanaf vandaag meer en uitgebreide informatie moet worden gebracht aan de consument, zodat de beoordeling op een efficiënte manier kan. De discussie moet op basis van meer informatie aan de bevolking worden gevoerd. Tegelijk moeten we werk maken van het begrip deeleconomie om meer mensen te overtuigen van de alternatieven. Ook mobiliteitsdiensten moeten verder worden ontwikkeld via het beschikbaar maken van MaaS platformen. Iets waarin Touring een voortrekkersrol speelt”.
-einde persbericht-
*Enquête uitgevoerd door het studiebureau IndiVille i.o.v. van Touring: 3.500 respondenten
Info redacties:
Touring is voorstander van het belasten van het gebruik van de auto dan wel van het bezitten daarvan. Daarom is het goed om de slimme kilometerheffing op een positieve manier te benaderen mist in achtneming van een aantal voorwaarden:
- Morgen zullen transporteurs veel meer moeten betalen dan wat ze vandaag ophoesten om het weggennet te gebruiken. De eindgebruiker wordt het “kind van de rekening”. Dat kan niet. De kostprijs voor het autorijden en het zich verplaatsen mag globaal gezien niet hoger zijn dan wat men nu betaalt via allerhande belastingen en taksen op brandstoffen. Het geheel moet dus budgetneutraal zijn en er dienen begeleidende sociale maatregelen te worden genomen voor mensen die niet zonder de auto kunnen.
- Op 0-tarief zetten van allerlei soorten belastingen op autobezit: verkeersbelasting, belasting op in verkeerstelling, op rijbewijs, verzekeringen en andere zoals compensatie op inkomstenbelasting. Er moet ook gekeken worden naar de mogelijkheid om met de accijnzen te schuiven (taks shift?).
- reducties of uitzonderingen zijn noodzakelijk voor verplaatsingen die enkel met de auto kunnen en waarvoor geen redelijke alternatieven bestaan.
- alternatieven dienen zoveel als mogelijk op voorhand te worden gerealiseerd of gepland: openbaar vervoer, metro tot buiten te steden, overstapparkings, beter verkeersmanagement, wegwerken knelpunten wegennet, slimme verkeerslichten, betere infrastructuur, verbeteren van de verkeersdoorstroming, realiseren van de missing links, mobiliteitsbudget bedrijven, invoering van positieve incentives zoals het belonen voor oordeelkundige verplaatsingen die ervoor zorgen dat de spitsfiles minder lang zijn maar ook fiscale tegemoetkomingen voor werknemers die carpoolen, autodelen, thuiswerken en/of co-modaal zijn. Mobiliteitsdiensten moeten worden aangeboden als pakket dat men makkelijk kan gebruiken voor het plannen en uitvoeren van de verplaatsing. MaaS (mobility as a service) applicaties moeten daarom ten volle worden ontplooid en gesteund.
- de opbrengsten dienen integraal te worden ge(her)investeerd in mobiliteit (alternatieven), infrastructuur en verkeersveiligheid
- kilometerheffing kan niet als losstaande maatregel worden geëvalueerd of ingevoerd maar moet uitgaan van een globale benadering in combinatie met andere maatregelen.
- het systeem moet sturend werken en een duidelijke invloed hebben op het verplaatsingsgedrag. Dat is niet het geval met het systeem voor trucks. Er is dus geen invloed op de files.
Voor Touring is het eventueel invoeren van een maatregel als kilometerheffing onlosmakelijk verbonden met het realiseren van andere mogelijkheden die de verplaatsingen van mensen te allen tijde waarborgen op de manier en op het tijdstip dat hen het beste uitkomt. “Dat is een fundamentele keuzevrijheid die we moeten beschermen”.