Tadej Pogačar, Primoz Roglic en Matej Mohorič, deze drie klinkende namen uit de wielersport hebben Slovenië zonder enige twijfel als fietsland op de wereldkaart gezet. Maar intussen maakt het land ook steeds meer furore in de wereld van de haute cuisine. Wij gingen tafelen bij de jongste generatie getalenteerde chefs.
Foodies vertellen we wellicht niets nieuws: Slovenië is een culinaire topbestemming. Zelfs in die mate dat Italianen tijdens de weekends naar buurland Slovenië rijden om er een … pizza te eten. Het klinkt als een lokaal grapje, maar het is de Slovenen bittere ernst als het op gastronomie aankomt. De jongste generatie culinaire kunstenaars gebruikt voornamelijk lokale producten en legt daarbij de nadruk op authenticiteit, duurzaamheid en innovatie.
De culinaire scene in Ljubljana
Wie meteen in de culinaire diversiteit van Slovenië wil duiken, kan starten in Ljubljana. De Sloveense hoofdstad is een levendig centrum van cultuur en creativiteit, en het is dan ook geen verrassing dat de culinaire scene hier snel evolueert. Jonge chefs in Ljubljana zijn niet bang om te experimenteren en hun eigen draai te geven aan traditionele Sloveense gerechten.
Een perfect voorbeeld hiervan is restaurant/wijnbar TaBar. Hier doen ze aan fun dining, wat betekent dat je je niet hoeft op te kleden om de beste wijnen van het land te pairen met heerlijke kleine gerechtjes, zeg maar Sloveense tapas. De chef heeft gewerkt in de betere sterrenrestaurants van de wereld, en dat zie je meteen in het bord. Elk gerecht, ongeacht de ingrediënten, is een pareltje. Laat je zeker adviseren door de sommelier, want de wijnselectie is hier op zijn zachtst gezegd buitengewoon.
Dezelfde toegankelijkheid vinden we bij JAZ by Ana Roš. Ana Roš is in de culinaire wereld geen onbekende: ze scoorde in 2020 meteen twee Michelinsterren toen Michelin in Slovenië restaurants begon te beoordelen. Daarna werd ze door de organisatie achter de World’s 50 Best Restaurants uitverkozen tot beste vrouwelijke chef ter wereld. Intussen staat de teller op 3 Michelinsterren en heeft ze nog twee nieuwe restaurants aan haar imperium toegevoegd. Een daarvan is dus JAZ in het hart van de Sloveense hoofdstad, een adresje waarvoor je minder diep in de buidel moet tasten dan in haar driesterrenrestaurant Hiša Franko nabij de Italiaanse grens.
En ook dit adresje willen we jou niet onthouden: Restaurant Strelec. Eén uitstekende reden om dit restaurant op je lijstje te zetten, is zijn ligging. Het restaurant bevindt zich namelijk in het Kasteel van Ljubljana, een icoon in Slovenië dat uitkijkt over het oude stadscentrum. De andere reden is uiteraard de keuken. Bij Restaurant Strelec staat elk gerecht in het teken van één of twee hoofdingrediënten, zodat hun authentieke smaken optimaal tot hun recht komen. De ingrediënten komen uit de natuur vlakbij en veranderen het hele jaar door, samen met de seizoenen.
En nog een laatste uit-eten-tip voor Ljubljana: zorg ervoor dat je op een vrijdag in de stad vertoeft. Op die dag vindt Optrta Kuhna (open keuken) plaats, een gastronomische culinaire markt in de open lucht. Vanaf 10 uur worden delicatessen van de beste restaurants uit het hele land op de Pogačarjev trg in het oude hart van de stad bereid en geserveerd. Elke vrijdag, van net voor de zomer tot eind oktober.
Celje: authentiek Slovenië
Volgende halte: Celje (op zo’n 75 km van Ljubljana), een stad met een rijke geschiedenis maar ook de thuisbasis van een groeiende culinaire scene die traditionele Sloveense smaken combineert met moderne invloeden. De jonge chefs in Celje streven ernaar om het rijke culturele erfgoed van de stad in hun gerechten te verwerken, terwijl ze tegelijkertijd innoveren en nieuwe culinaire trends omarmen.
Een speciale vermelding gaat naar de autodidactische chef-kok Marko Pavcnik, die met Lalu een heerlijk restaurant toevoegt aan de culinaire scene in Celje. Marko goochelt met lokale en wilde ingrediënten uit Slovenië en combineert ze met natuurlijke wijnen van het familiebedrijf Frešer. De chef kreeg dit jaar trouwens zijn eerste Michelinster voor zijn hoofdrestaurant: Pavus, op een steenworp van Celje.
Maribor: wijn en gastronomie in perfecte harmonie
Maribor (op 55 km van Celje), de op één na grootste stad van Slovenië, is beroemd om zijn wijngaarden en rijke culinaire tradities. Hier is het samenspel tussen wijn en eten essentieel, en de jonge chefs in deze stad weten als geen ander hoe ze deze twee werelden kunnen laten samenkomen. De focus ligt op lokale wijnen, vaak van autochtone druivensoorten, en op gerechten die met seizoensgebonden producten worden bereid.
Een chef die hier een bijzondere rol in speelt is David Vračko, van restaurant Mak. Vračko’s keuken is speels, ongebruikelijk en altijd verrassend. Hij staat bekend om zijn innovatieve presentaties en zijn vermogen om traditionele Sloveense gerechten opnieuw uit te vinden. In Mak wordt elke maaltijd een avontuur, waarbij gasten niet alleen genieten van het eten, maar ook van de verhalen achter de gerechten en de lokale ingrediënten.
Als je in Maribor bent, ga dan zeker eens kijken naar de 400 jaar oude wijnstok. Het is een unieke locatie, zeg maar een verplichte stop voor wijnliefhebbers die door Slovenië trekken. De oude wijnstok doet het nog steeds goed, met een jaarlijkse opbrengst van 40 tot 50 kg van de Sloveense druivenvariëteit Žametovka. Daarvan wordt jaarlijks tussen de 15 en 35 liter wijn geproduceerd die in flesjes van 25 cl wordt gebotteld. In het gebouw aan de wijnstok huist ook de dienst toerisme van de stad en worden regelmatig wijndegustaties georganiseerd.
Prekmurje, onbekend Slovenië
Onze laatste halte brengt ons naar Prekmurje (op 65 km van Maribor), een minder bekende regio in het noordoosten van Slovenië die door toeristen vaak over het hoofd gezien wordt. Nochtans is het een regio die rijk is aan culinaire tradities. Ga eens langs bij een boerderij en proef het lokale brood, de sappen van fruit en groenten, het gerookte en gedroogde vlees en nog veel meer.
Prekmurje heeft daarnaast verschillende wijnroutes die bezoekers de kans geven om de lokale wijngaarden en wijnhuizen te verkennen. Veel van deze wijnhuizen zijn familiebedrijven die al generaties lang wijn produceren. Wij gingen langs bij de Radgonske Gorice Winery, een plek waar al meer dan 170 jaar mousserende wijnen worden geproduceerd. Een buitenbeentje in hun gamma is de ‘untouched by light’, een mousserende wijn die integraal ‘in het donker’ wordt gemaakt. Dat wil concreet zeggen dat de druiven ’s nachts worden geoogst en vervolgens tot in de fles geen zonlicht zien. Je kan deze wijn, die in een pikzwarte fles en dito folie is verpakt, ter plaatse proeven. In het pikdonker weliswaar. Een bijzondere ervaring is het alleszins.
Ook speciaal is een bezoek aan het familiebedrijf Kocbek. Hier wordt al sinds 1929 olie gewonnen uit pompoenzaden. Volg de rondleiding gevolgd door een degustatie van de verschillende oliën, en er gaat beslist een nieuw culinair universum voor je open.
Heerlijk tafelen kan je hier ook. We gingen uitgebreid lunchen bij Rajh, een trendy restaurant dat door de jonge chef-kok Leon Pintarič gerund wordt. Hij erfde het restaurant van zijn ouders, maar gaf de klassiekers een make-over om u tegen te zeggen. De klassieke gerechten worden aangevuld met innovatieve smaakbommen, en dit in een uithoek van Slovenië waar je een restaurant van dit niveau totaal niet verwacht.
Maar het werd tijdens onze culinaire verkenning zo mogelijk nog beter. In de regio liggen accomodaties verscholen die je letterlijk van je sokken blazen. Zo waren we te gast bij Monstera Estate in Goričko, nauwelijks 10 à 15 km van de Hongaarse en Oostenrijkse grens. Chef-kok Bine Volčič en z’n echtgenote Katarina gooiden hun leven om en stellen er hun huis open voor gasten die op zoek zijn naar rust, maar vooral naar gastronomie.
Je kan er overnachten (niet meer dan 6 kamers), maar eigenlijk kom je voor de kookkunsten van de waanzinnig vriendelijke en gastvrije chef, Bine Volčič. Die gooide het roer om nadat hij zich in de toprestaurants waar hij werkte beperkt voelde. Elke dag dezelfde gerechtjes maken volgens een strak stramien? Neen, voortaan regeert de creativiteit in de keuken van Monstera Estate. Meekijken over de schouders van een topchef? Bine moedigt het zelfs aan. Aperitieven in de keuken of op het terras en daarna aanschuiven voor een meergangendiner met de meest originele gerechten ... Monstera Estate is een culinaire parel.
Conclusie
Het is de combinatie van respect voor het verleden en visie voor de toekomst die de Sloveense gastronomie zo bijzonder maakt. De jonge chefs van Slovenië zijn goed op weg om hun land te vestigen als een must-visit bestemming voor fijnproevers van over de hele wereld. Of je nu door de straten van Ljubljana wandelt, de wijngaarden van Maribor bezoekt, de geschiedenis van Celje ontdekt of de rustieke charme van Prekmurje ervaart, je zal merken dat Slovenië een land is waar de keuken net zo gevarieerd en levendig is als het landschap.
Tot slot nog dit: veel jonge Sloveense chefs zijn lid van de JRE, voluit de Jeunes Restaurateurs. Het is een vereniging van jonge restauranthouders en chef-koks die één gemeenschappelijk doel voor ogen hebben: hun talent en liefde voor eten delen met gelijkgestemden. Momenteel telt de vereniging 350 restaurants en 160 hotels, verspreid over 15 verschillende landen waaronder Slovenië.
Praktisch
Heb je na het lezen van dit culinaire artikel trek gekregen in al het lekkers dat Slovenië te bieden heeft? Dan is deze officiële reisgids van Slovenië jouw ideale vertrekpunt.
Vertrek met een gerust hart op reis
Ontdek onze formules voor wereldwijde reisbijstand en onze annulatieverzekeringen.
