Image
Net als elders blijft parkeren in Brussel een groot probleem. Zowel voor bedrijven als voor particulieren. Dit zijn onze eisen.


Elke dag ontvangen wij klachten van onze leden over de schaarste van parkeerplaatsen in de stad, vooral in Brussel. Hier maken we de balans op van de situatie met enkele voorlopige oplossingen, maar ook enkele tips om de valkuilen van parkeren in de stad te vermijden...


Parkeren in Brussel
Parkeerplaatsen mogen alleen worden geschrapt als er geloofwaardige alternatieven voor de auto zijn.


De aankondiging van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest was waarschijnlijk de laatste druppel. Het wou tegen 2030 65.000 parkeerplaatsen op zijn grondgebied schrappen. Touring reageerde door erop te wijzen dat het plan gebaseerd was op verouderde gegevens. Die dateren namelijk van 2014 en houden geen rekening met de huidige realiteit. De regio had het over 530.000 geregistreerde voertuigen, wat al onder de werkelijkheid ligt.

Maar bovenal wordt in deze cijfers geen rekening gehouden met andere gebruikers, regelmatige “pendelaars” en andere bezoekers. Nog een heet hangijzer: een ontwerp voor een Brusselse verordening, die tot doel heeft het parkeren op straat te verschuiven naar openbare parkeerterreinen. Brussels minister van Mobiliteit Elke Van den Brandt (Groen) wil het parkeren in de openbare ruimte terugdringen in wat zij noemt “grijze zones”. Die bevinden zich in de nabijheid van openbare parkeerterreinen. Met tarieven die systematisch hoger zijn dan die van het parkeerterrein waar ze rond liggen.

Het voorontwerp voorziet ook in sancties voor gemeenten die het toekomstige regionale parkeerplan niet uitvoeren in overeenstemming met de voorschriften. Dit is uiteraard slechts een voorontwerp, maar het is genoeg om sommigen zenuwachtig te maken.


Parkeren zet Brussel onder spanning

Afgezien van deze aankondigingen staan twee visies op de stad “met of zonder” auto’s lijnrecht tegenover elkaar. Dit plan om deze bovengrondse terreinen te schrappen komt bovenop de vele andere huidige beperkingen, zoals de inkrimping van het aantal parkeerplaatsen. Vooral die verbonden aan bedrijven. Volgens cijfers van de FOD Mobiliteit en Vervoer (2018) is het aantal parkeerplaatsen sinds 2005 en de eerste uitgave van de federale diagnose niet noemenswaardig veranderd. Het vertegenwoordigt nog steeds ongeveer 50% van het totale aantal werknemers.

Maar achter dit nationale cijfer gaat een andere realiteit schuil. In Vlaanderen en Wallonië samen zijn er 56 plaatsen per 100 werknemers. Brussel heeft echter slechts 29 plaatsen voor elke 100 werknemers. Ter herinnering: volgens het parkeeragentschap Parking Brussels rijden er dagelijks 700.000 auto’s rond in Brussel (in niet-covidtijden natuurlijk). Met slechts ongeveer 265.000beschikbare parkeerplaatsen! Dit verklaart de spanningen in de hoofdstad, die door recente beslissingen op dit gebied nog zijn verergerd.

Parkeren soms een uitdaging
Parkeren in Brussel – in niet-covidtijden – is vaak een uitdaging.


Zelfs fiets heeft te weinig ruimte

Volgens Touring hebben veel reizigers echter vaak geen andere keuze dan zich met de auto te verplaatsen. Daarmee bedoelen we dat deze vervoermiddelen efficiënt, betrouwbaar en snel zijn. Zo zal het regionale expresnet pas over vijf jaar klaar zijn, is de uitbreiding van de metro nog niet goedgekeurd en zijn er nog te weinig gratis park & ride-zones om de combinatie van openbaar vervoer en andere vervoermiddelen aantrekkelijker te maken. Deze P&R-zones moeten zowel binnen als buiten het Gewest worden aangelegd.

Het gaat niet alleen om de auto: het gebruik van de fiets zou toenemen met beter beveiligde stallingen. Kortom, onze vrees, die ook door andere in Brussel aanwezige economische actoren wordt geuit, is dat dit plan ertoe zal leiden dat meer gebruikers de stad zullen verlaten.


Parkeren en dan lopen?

Opnieuw worden plaatselijke automobilisten, pendelaars, bezoekers, toeristen en alle economische actoren zo gediscrimineerd. De problematiek verschilt uiteraard naar gelang van het soort gebruiker: wonen, werken, school, winkelen, ontspanning, toerisme enz. In dit verband geeft een weliswaar zeer oude maar niettemin interessante studie ons een overzicht van wat als een “normale afstand” wordt beschouwd om vanaf een parkeerplaats naar een bestemming te lopen.

Voorkeursafstanden Maximumafstanden

Bewoners 0 – 100 m 300 m (5 min)

Pendelaars 0 – 200 m 300 m (5 min)

Bezoekers 0 – 100 m 200 m (3 min)

Bron: Patrick Bays en Pascal Christe, Le stationnement, Lausanne : EPFL, 1994, p. 63

De auteurs wijzen erop dat bij de schatting van deze afstand met nog andere aspecten rekening moet worden gehouden. Zoals de kwaliteit, het comfort, de veiligheid en de aantrekkelijkheid (winkels, groenvoorzieningen, enz.) van het traject. In werkelijkheid, en met name in Brussel, zijn deze afstanden groter. Dit maakt het voor de gebruikers moeilijk.


Te weinig parkeerruimte, welke oplossingen?

Nu we het parkeerprobleem kennen, stellen we de vraag naar mogelijke oplossingen ? De politieke overheden bevorderen andere vervoermiddelen, zowel openbare als zogenaamde “zachte”, zoals fietsen, steps enz. Dit zijn voor sommige automobilisten geloofwaardige alternatieven.

Wie van buiten de stad komt, moet zijn voertuig nog steeds ergens kunnen achterlaten. Veilig, en betaalbaar. Veel steden hebben dat begrepen, zoals Gent, Brugge, Antwerpen en Namen. In Brussel zijn er wel enkele parkings, maar die voldoen niet altijd aan de verwachtingen. Bijvoorbeeld die van de Ceria (Anderlecht) ter hoogte van de ring: slechts 4% vol in de afgelopen maanden tijdens de coronacrisis, maar ook slechts 20% daarvoor. Dit is nog steeds een bijzonder laag cijfer. Het lijkt erop dat een betere bewegwijzering in de omgeving, maar vooral een communicatie op grote schaal nodig is om schot in de zaak te krijgen.

parking
Bewegwijzering en communicatie van beschikbare parkeerplaatsen is een absolute noodzaak voor een betere mobiliteit.


Corona verdoezelt probleem rond parkeren

Carpoolen kan ook een oplossing zijn om de parkeerbehoefte te beperken. Een andere studie van de FOD Mobiliteit toont aan dat het aantal carpoolers sterk toeneemt naarmate meer parkeerplaatsen voor carpooling voorbehouden zijn. Terwijl veel minder werknemers als enige inzittende met de auto komen als zij voor hun parkeerplaats moeten betalen. Zoals men zich kan voorstellen, zijn flexibele werktijden en telewerken niet bevorderlijk voor carpooling.

Telewerken is de laatste maanden sterk toegenomen als gevolg van de coronacrisis. En op het gebied van parkeren is dit voor bedrijven wellicht een revolutie. Vóór de crisis raamde de overheid het aantal telewerkers op 17%. Dat was in 2018, dus voor de pandemie. Maar het geschatte “ideale” potentieel zou tot wel 42% van deze mensen zijn.

Gemiddelde verdeling volgens het aantal dagen telewerken per week. (vóór de coronacrisis, Bron FOD Mobiliteit/2018)


De FOD Mobiliteit legde het toen als volgt uit: “Als uiteindelijk al deze mensen op regelmatige basis zouden kunnen telewerken (ten minste 1 dag per week), zou dat een zeer groot effect hebben op het aantal kilometers woon-werkverkeer. Of een vermindering van 16,5%". Wij hebben het over het aantal afgelegde kilometers, maar in het verlengde daarvan worden ook de mogelijkheden gemeten van wat telewerken voor parkeren betekent.

Uiteraard is telewerken niet voor alle beroepen mogelijk. Net als voor het beheer van werktijden zijn er dus grote verschillen tussen de economische sectoren. We zullen in elk geval zien hoe het zit zodra de coronacrisis achter de rug is. En hoe dit het toekomstige gedrag van werkgevers en werknemers zal beïnvloeden.


Een app om een parkeerplaats te vinden

Voor veel mensen blijft parkeren in de stad echter een absolute noodzaak en vaak een hele opgave. Dit is waar moderne communicatiemiddelen en met name onze smartphones een cruciale rol spelen. Er zijn in dit verband twee belangrijke tendensen: parkeerplaatsen delen en parkeerhulpsystemen. In het laatste geval bestaat het aanbod er hoofdzakelijk in automobilisten naar beschikbare plaatsen te leiden dankzij een mobiele app en geconnecteerde sensoren op de parkeerplaatsen.

Er zijn heel wat apps op de markt om een vrije parkeerplaats te vinden.


Ze worden beschikbaar gesteld door aanbieders zoals Parking Brussels (IOS en Android). Je voert je bestemming in en je ziet alle openbare parkeerterreinen in de buurt, hun tarieven en soms ook het aantal beschikbare plaatsen. Let op: als je faciliteiten hebt bij bepaalde operatoren (bijv. een Interparking/Touring-kaart), is het mogelijk om je zoekopdracht te beperken tot de locaties die zij bedienen. Er zijn veel van dat soort apps, zowel om een plaats te vinden als om te betalen.

Anderzijds werken bedrijven zoals Myflexipark (IOS en Android) en Parkpnp (IOS en Android) meer aan het idee van parkeerplaatsen delen. Hier vindt de automobilist vrije parkeerplaatsen bij particulieren of bedrijven. Je krijgt dan een gegarandeerde parkeerplaats op drukke locaties, zoals in de buurt van een luchthaven. Met concurrerende tarieven natuurlijk. Het delen van parkeerplaatsen zorgt voor een optimale bezetting. Het ziet ernaar uit dat deze technologieën uiteindelijk het verdwijnen van parkeerplaatsen langs de weg (wat de komende jaren onvermijdelijk is), zullen moeten compenseren


Conclusie

Bij Touring zijn we er ons terdege van bewust dat een mentaliteit van “alles voor de auto” voorbij is en dat het parkeren goed moet worden beheerd om alle gebruikers de nodige ruimte te bieden. Vooraleer men beschikbare plaatsen schrapt, moeten er geloofwaardige alternatieven beschikbaar zijn. Naar onze mening moet het parkeerbeleid worden geharmoniseerd en deel uitmaken van een alomvattend en doeltreffend mobiliteitsplan.

Als het parkeerbeleid en de parkeertarieven begrijpelijk en logisch worden gemaakt, zal dat het draagvlak vergroten. Ook de overheden zullen daar voordeel bij hebben door de vermindering van het aantal geschillen. Het is eveneens belangrijk dat de gehanteerde prijzen geen belemmering vormen voor legaal parkeren. Uit een enquête die we vorig jaar bij 1.100 Belgen hebben gehouden, bleek dat 65% van hen parkeren te duur vond. En dat 58% zones met betaald parkeren vermeed.